แนวทางการเตรียมเพลงนมัสการในคริสตจักรและกลุ่มสร้างชีวิต

ผู้เขียน: ดร.กนก ลีฬหเกรียงไกร และ อ.ทอร์ช กิตติศักดิ์ เหลืองอิงคะสุต

การเลือกเพลงที่ดีจึงไม่ใช่แค่การเลือกเพลงฮิตติดชาร์ตเท่านั้น แต่ต้องคำนึงถึงหลายปัจจัยเพื่อให้สอดคล้องกับจุดประสงค์ของการนมัสการคือการได้รับประสบการณ์ความดื่มด่ำในบรรยากาศการทรงสถิตของพระเจ้าเพื่อใจของทุกคนจะนบนอบถวายตัวให้อยู่ในการครอบครองของพระองค์

หลักการสำคัญในการเลือกเพลง

1. แสวงหาพระเจ้าในการเตรียมเพลง

การเลือกเพลงนมัสการไม่ใช่แค่การจัดลำดับเพลงให้เข้ากัน แต่คือการ ฟังเสียงของพระเจ้า เพื่อให้พระองค์เป็นผู้ทรงนำและจัดเตรียมทุกสิ่ง เราจึงควรใช้เวลาอธิษฐานและ เปิดใจให้พระวิญญาณบริสุทธิ์ทำงาน เพื่อว่าผู้ที่ร่วมกันนมัสการทุกคนจะได้สัมผัสกับพระเจ้าและรับการเปลี่ยนแปลงในชีวิตอย่างแท้จริง

2. ยึดพระคัมภีร์เป็นหลัก

เนื้อหาของเพลงควรมีพื้นฐานมาจากหลักความจริงในพระคัมภีร์อย่างถูกต้อง ไม่บิดเบือนหรือใช้ถ้อยคำที่ทำให้ผู้เชื่อเข้าใจผิด เพลงที่ดีควรสรรเสริญพระเจ้าผู้ยิ่งใหญ่ บอกเล่าความรักและการไถ่ของพระองค์ และหนุนใจให้ผู้เชื่อดำเนินชีวิตตามน้ำพระทัยของพระเจ้า ไม่ว่าเพลงจะใหม่หรือแต่งมานานแล้ว เนื้อหาที่ถูกต้องเป็นสิ่งที่ผู้นำนมัสการและศิษยาภิบาลควรช่วยกันกลั่นกรอง หลายคริสตจักรมีการตั้งคณะกรรมการเพื่อการนี้โดยเฉพาะด้วย

3. ความสอดคล้องกับหัวข้อเทศนา

ควรปรึกษากับศิษยาภิบาลหรือผู้เทศนา เพื่อให้เพลงที่เลือกร้องมีความสอดคล้องกับหัวข้อหรือข้อพระคัมภีร์ที่จะเทศนา การทำเช่นนี้จะช่วยให้การนมัสการและการฟังพระวจนะเป็นไปในทิศทางเดียวกัน และเสริมสร้างความเข้าใจในเรื่องนั้นๆ ให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น

4. ความหลากหลายของอารมณ์และจังหวะ แต่เป็นหนึ่งเดียวในทิศทาง

ชุดเพลงนมัสการที่ดีควรมีความหลากหลายทางอารมณ์และจังหวะเพื่อสร้างประสบการณ์ที่ซาบซึ้งใจ และอยู่ในธีมเดียวกันอย่างสมบูรณ์แบบ อาจจะเริ่มต้นด้วยเพลงสรรเสริญที่คึกคัก (Uptempo) เพื่อกระตุ้นให้ผู้เชื่อตื่นตัวและมีส่วนร่วม จากนั้นค่อยๆ เข้าสู่ช่วงที่สงบและลึกซึ้ง (Midtempo/Ballad) เพื่อนำผู้เชื่อเข้าสู่การใคร่ครวญถึงความยิ่งใหญ่ของพระเจ้าและการอธิษฐานส่วนตัว เข้าใจ score เพลงหรือการจัดวางอารมณ์เพลงอย่างมีศิลปะ

5. ความสามารถของทีมนมัสการ

เลือกเพลงที่ทีมนมัสการสามารถเล่นและร้องได้อย่างมั่นใจและเป็นธรรมชาติ ไม่ควรเลือกเพลงที่ยากเกินไปจนทำให้เกิดความตึงเครียด เพราะจะส่งผลต่อบรรยากาศการนมัสการโดยรวม

6. การมีส่วนร่วมของพี่น้อง

พิจารณาเพลงที่พี่น้องรู้จักและสามารถร้องตามได้ง่าย โดยอาจผสมผสานระหว่างเพลงใหม่ที่ได้รับความนิยมกับเพลงเดิมๆ ที่คุ้นเคย การใช้เพลงที่ซ้ำกันบ้างในแต่ละสัปดาห์ก็ช่วยให้ผู้เชื่อจดจำเนื้อเพลงได้และมีส่วนร่วมได้มากขึ้น

คำแนะนำภาคปฏิบัติในการเลือกและเรียบเรียงเพลงนมัสการ

การเลือกและเรียบเรียงเพลงนมัสการอย่างมีประสิทธิภาพไม่ใช่แค่การนำเพลงที่ไพเราะมารวมกัน แต่คือการสร้างเส้นทาง (Flow & Journey) ที่จะนำพาผู้คนเข้าใกล้พระเจ้ามากขึ้น โดยพิจารณาหลักการสำคัญ 3 ประการ

1. จังหวะของเพลง (Tempos)

เริ่มจากจังหวะเร็ว - ใช้เพลงที่จังหวะเร็ว สดใส และเต็มไปด้วยความชื่นชมยินดี เพื่อสร้างบรรยากาศแห่งการสรรเสริญและเปิดใจให้ผู้เข้าร่วมหันความสนใจมาที่พระเจ้า

ค่อยๆ ลดจังหวะลง - ปรับเปลี่ยนไปสู่เพลงที่มีจังหวะปานกลางและช้าลง เพื่อนำทุกคนเข้าสู่บรรยากาศแห่งการนมัสการที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น

มีเป้าหมาย - เพื่อนำผู้คนจากการประกาศความเชื่ออย่างเปี่ยมด้วยความยินดี สู่การถวายใจและนมัสการพระเจ้าอย่างแท้จริง

2. คีย์ของเพลง (Song Keys)

เลือกคีย์ที่เหมาะสม - เลือกคีย์เสียงที่เหมาะกับทั้งผู้นำนมัสการและผู้เข้าร่วม เพื่อให้ทุกคนร้องตามได้ง่าย

เรียงลำดับให้ต่อเนื่อง - จัดลำดับเพลงให้คีย์ต่อเนื่องกันอย่างราบรื่น เพื่อลดความสะดุดและรักษาบรรยากาศแห่งการจดจ่อไว้

การเตรียมเพลงในกลุ่มสร้างชีวิตอาจไม่ต้องเคร่งครัดมาก แต่การเลือกคีย์ที่ต่อเนื่องจะช่วยให้การนมัสการราบรื่น

3. จบด้วยการมุ่งเน้นที่พระเจ้า (God-ward Focus)

เพลงสุดท้ายมีความสำคัญ - เพลงสุดท้ายควรเป็นเพลงที่นำพาผู้คนให้จดจ่อที่พระเจ้าอย่างสุดใจ

เน้นพระลักษณะของพระองค์ - ควรมีเนื้อหาที่เน้นพระลักษณะของพระเจ้า เช่น ความรัก ความบริสุทธิ์ หรือความสัตย์ซื่อ เพื่อช่วยให้ทุกคนจดจ่ออยู่ที่พระองค์โดยสิ้นเชิง

งานของผู้นำนมัสการเป็นงานที่มีส่วนคล้ายนักเทศน์ คือลำเลียงความจริงในพระคัมภีร์ (ศาสตร์) และการนำเสนออย่างน่าติดตาม (ศิลป์) โดยมีเป้าหมายเพื่ออภิบาลคริสตจักร (Pastoral Care) การพัฒนาทั้ง 2 ส่วนในผู้นำนมัสการคือความเข้าใจในเนื้อหาเพลงที่ใช้ว่าถูกต้องตามหลักพระคัมภีร์หรือไม่อย่างไร และศิลป์ คือความเข้าใจบรรยากาศ จะทำให้สามารถเลือกลิสต์เพลงได้อย่างสอดคล้องกลมกลืนเป็นที่หนุนใจเสริมสร้างพี่น้องได้อย่างดี

.............................
เกี่ยวกับผู้เขียน

ดร. กนก ลีฬหเกรียงไกร,
BBA (ABAC), EMBA (Sasin), DMin (AGST Alliance-BBS)

Torch K. Luengingkasut,
BBA (ABAC), Cert. V Edu (QUT), MBC (QUT), Adv. DIP (SU)