กฎหมายที่มาก่อนธรรมบัญญัติของโมเสส

เรื่องราวของโมเสสเกิดขึ้นในศตวรรษที่ 15 หรือ 13 ซึ่งมีทัศนะที่แตกต่างกันระหว่างรับบีในอดีตและเจอร์โรม ธรรมบัญญัติของโมเสสรับมาโดยการสำแดงจากพระเจ้าซึ่งการสำแดงของพระเจ้าอาจะใช้ ไม่ใช้ หรือเลือกเฟ้นตามความรู้และบุคลิกของผู้รับคือโมเสส ซึ่งโมเสสเองก็เคยเป็นผู้ที่พระธิดาฟาโรห์รับไว้ในฐานะพระราชบุตรของพระนาง โมเสสได้รับการอบรมทั้งจากชนชาติฮีบรูและราชสำนักฟาโรห์ตามลำดับ (อพยพ 2:7-10) ปัจจุบันยังไม่มีการพบจารึกบัญญัติ 10 ประการบนแผ่นศิลา 2 ก้อนที่พระคัมภีร์เดิมเขียนไว้ แต่การส่งผ่านข้อความเกิดขึ้นผ่านบันทึกพระคัมภีร์เดิมซึ่งมีการคัดลอกต่อๆ กันมาจนถึงเราในปัจจุบัน

อย่างไรก็ตาม หลักฐานโบราณคดีมีการพบจารึกบนดินเหนียวและศิลาที่มีข้อความที่เป็นกฎหมายปกครอง ซึ่งสะท้อนถึงจริยธรรมศีลธรรมของชุมชนในอดีตได้พอสมควร ในที่นี้ขอยกตัวอย่างเท่าที่มีการค้นพบก่อนปีที่ระบุการกำเนิดของโมเสสซึ่งจะเป็นมาก่อนธรรมบัญญัติที่เราคุ้นเคย เช่น

1. ประมวลกฎหมายของอูรนัมมู (The Code of Ur-Nammu)

สร้างขึ้นสมัยเมโสโปเตเมีย อารยธรรมสุเมเรียน แถบลุ่มแม่น้ำไทกริส ยูเฟรติส ในปี 2100–2050 ก่อน ค.ศ.โดยกษัตริย์อูรมัมมู เป็นกฎหมายที่เก่าแก่ที่สุดในโลกเท่าที่ค้นพบในปัจจุบัน เนื้อหาคร่วๆ เป็นเรื่องความยุติธรรมในสังคม เช่น ใครฆ่าคนตายหรือปล้นจะถูกประหารชีวิต ใครลักพาตัวจะถูกจำคุกและปรับเป็นเงิน 15 เชเคล หากทาสแต่งงานกับทาส ทาสหญิงจะเป็นอิสระ แต่ทั้งคู่จะออกจากงานของบ้านเจ้าของทาสไม่ได้

ประมวลกฎหมายของอูรนัมมู (The Code of Ur-Nammu)

2. ประมวลกฎหมายของลิปิต-อิชทาร์ (The Code of Lipit-Ishtar)

สร้างขึ้นสมัยเมโสโปเตเมีย อารยธรรมสุเมเรียน แถบตอนล่างของลุ่มแม่น้ำไทกริส ยูเฟรติส ในปี 1934–1924 ก่อน ค.ศ. เนื้อหาคล้ายกัน เช่น ถ้าชายคนหนึ่งเข้าไปในสวนผลไม้ของชายอื่นและถูกจับในข้อหาลักขโมย เขาจะต้องจ่ายเงิน 10 เชเขล ถ้าชายคนหนึ่งเช่าวัวแล้วทำให้เนื้อบริเวณห่วงจมูกได้รับบาดเจ็บ เขาจะต้องจ่ายเงินหนึ่งในสามของราคาวัวนั้น ถ้าคนใดเช่าวัวแล้วทำให้ตาของมันเสียหาย เขาจะต้องจ่ายเงินชดเชยครึ่งหนึ่งของราคาวัว เป็นต้น

ประมวลกฎหมายของลิปิต-อิชทาร์ (The Code of Lipit-Ishtar)

3. จารึกแห่งฮัมมูราบี (Hammurabi’s Stela)

สร้างขึ้นในอาณาจักรบาบิโลนในปี 1755–1750 ก่อน ค.ศ. จารึกเป็นภาษาอัคคาเดียน (Akkadian) ถูกรักษาไว้อย่างดีเยี่ยม เนื้อหาเป็นกฎหมายเพื่อความยุติธรรม เช่น หากชายคนหนึ่งกล่าวหาชายอื่นและตั้งข้อหาฆ่าคนตาย แต่ไม่สามารถหาหลักฐานมากล่าวโทษเขาได้ ผู้กล่าวหาคนนั้นจะต้องถูกประหาร หากใครรับเด็กมาเป็นลูกบุญธรรมแต่กลับละทิ้งเสียจะรับเด็กคนนั้นกลับมาไม่ได้อีก ถ้าใครบุกรุกบ้านคนอื่น จะถูกฆ่าแล้วแขวนคออยู่ที่หน้าบ้านนั้น

จารึกแห่งฮัมมูราบี (Hammurabi's Stela)

กฏหมายทั้งหมดจะเริ่มต้นด้วยการได้รับกฎเหล่านั้นมาจากพระของเขา ตามลักษณะของกฎหมายจะเป็นการรักษาความยุติธรรมของสังคมระหว่างกัน แตกต่างจากธรรมบัญญัติของโมเสสที่มีพระเจ้าเป็นหลัก และการกระทำต้องกลับมาสะท้อนที่พระเจ้าเพื่อกำหนดความชอบธรรมและความยุติธรรมระหว่างกัน เป็นต้น