โดย กนก ลีฬหเกรียงไกร
รายงานล่าสุดของกรมสุขภาพจิตพบว่าเด็กนักเรียนในประเทศไทยถูกกลั่นแกล้งติดเป็นอันดับ 2 ของโลก โดย 40% ของเด็กนักเรียนตกเป็นเหยื่อ เรื่องนี้สังคมจึงมองข้ามไม่ได้แล้ว
การกลั่นแกล้ง (Bully) คือการกระทำใดใดที่ตั้งใจทำให้อีกฝ่ายดูด้อยคุณค่าในความเป็นมนุษย์ซ้ำแล้วซ้ำเล่า จนในที่สุดส่งผลต่ออารมณ์ ความคิดของคนนั้นๆ จนทำให้ไม่อยากไปโรงเรียน ไม่อยากเข้าสังคม
การกลั่นแกล้งนั้นมีหลากหลายรูปแบบ เช่น
ทางจิตใจ - เป็นการกลั่นแกล้งโดยใช้คำพูด การด่าทอ เสียดสี เหยียด ล้อเลียนปมด้อย การขโมยของแล้วนำไปซ่อน
ทางสังคม - แบ่งพวกในห้องเรียน รวมกันไม่คบหรือล้อเลียนเหยื่อร่วมกัน
ทางกายภาพ- การกลั่นแกล้ง ทุบตี ทำร้ายร่างกายทางใดทางหนึ่ง
ทางไซเบอร์ - ล้อเลียนส่งทางสื่อโซเชี่ยล Line, Facebook, Instagram, หรือมีแม้กระทั่งคลิปใน YouTube
ประเด็นที่จะมักถูกกลั่นแกล้งได้แก่ รูปร่างภายนอก (30%), เชื้อชาติ (10%), เพศ (8%), ความพิการ (7%), ชนเผ่าหรือชนกลุ่มน้อย (7%), ศาสนา (5%), และ LGBT (4%) ลำดับการกลั่นแกล้งจะเริ่มจากจิตใจ, ทางสังคม, ไซเบอร์, และสุดท้ายทำร้ายร่างกาย และงานวิจัยพบว่าเด็กที่ทำคะแนนวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ไม่ดีมักจะตกเป็นเหยื่อในการถูกกลั่นแกล้งมากที่สุด
ผลกระทบที่เกิดจากการกลั่นแกล้ง
การกลั่นแกล้งทำเพื่อความสนุกสนาน หลาย ๆ คนอาจจะเคยได้ยินคำว่า "แค่แซวเล่นเอง" "คิดมาก" และ "แค่นี้เล่นด้วยไม่ได้เหรอ" แต่สำหรับคนที่ถูกแกล้งนั้นเขาไม่ได้รู้สึกสนุกด้วย มีตัวอย่างหลากหลายให้พบตามสื่อต่าง ๆ เช่น การล้อปมด้อยจนเหยื่อตัดสินใจปลิดชีวิตตนเอง หรือบางคนกลายเป็นโรคซึมเศร้า หรือโรคทางจิตต่าง ๆ
เราจะรับมืออย่างไร
1. ไม่มองข้าม - อย่ามองเรื่องนี้เป็นเรื่องปกติ การบอกให้ลูกเข้มแข็งโดยอีกฝ่ายไม่เปลี่ยนแปลงและยังกลั่นแกล้งไปเรื่อยๆ เป็นสิ่งที่ยากเกินไปสำหรับจิตใจเด็กที่จะรับมือ
2. ปรับทัศนคติภาพรวม - เป็นการร่วมมือระหว่างครูและผู้ปกครองที่จะช่วยกันปรับทัศนคติให้หยุดการกระทำใดใดที่เป็นการกลั่นแกล้ง
3. แนะนำวิธีรับมือในภาคปฏิบัติ- สอนวิธีรับมือทางจิตใจ การร่างกาย และทางไซเบอร์ การสื่อสารตรงๆ ว่าการกระทำแบบนี้ไม่ถูกต้อง การขอความช่วยเหลือจากครูเป็นต้น
4. เพิ่มความมั่นใจในตนเอง - พัฒนาการเรียนรู้ในทักษะต่างๆ นอกห้องเรียน มองให้ไกลถึงอนาคต การศึกษาระดับสูงกว่า และหน้าที่การงานในอนาคต
พระคัมภีร์หนุนใจเราเป็นการส่วนตัวอย่างไรในเรื่องนี้
1. คนที่ชอบเยาะเย้ยคือคนหยิ่ง ไร้ปัญญา ประพฤติตัวด้วยความโอหัง
สุภาษิต 1:22 คนรู้น้อยเอ๋ย พวกเจ้าจะรักความรู้น้อยไปนานเท่าไร? คนที่ชอบเยาะเย้ยจะพอใจในการเยาะเย้ยไปนานเท่าไร? และคนโง่จะเกลียดความรู้นานเท่าไร?
สุภาษิต 21:24 คนชอบเยาะเย้ย" เป็นชื่อของคนเย่อหยิ่งจองหอง ผู้ประพฤติตัวด้วยความโอหัง
2. การว่ากล่าวคนใจปิดมักไม่ได้รับการตอบสนอง
สุภาษิต 9:7 ผู้ที่ว่ากล่าวคนมักเยาะเย้ย จะได้รับการดูหมิ่น และผู้ที่ตักเตือนคนชั่วร้ายจะถูกกล่าวหยาบช้า
สุภาษิต 15:12 คนที่ชอบเยาะเย้ยคนอื่นไม่ชอบถูกตักเตือน เขาจะไม่ไปหาคนมีปัญญา
3. พระเยซูทำในสิ่งที่ควรทำ ไม่ท้อถอยแม้ถูกเยาะเย้ย
โรม 15:3 เพราะว่าพระคริสต์ไม่ทรงทำสิ่งที่พอพระทัยพระองค์เอง ตามที่มีคำเขียนไว้ในพระคัมภีร์ว่า "คำพูดเยาะเย้ยของบรรดาผู้ที่เยาะเย้ยท่าน ตกอยู่แก่ข้าพระองค์"
มาระโก 15:31 ท่ามกลางพวกหัวหน้าปุโรหิตกับพวกธรรมาจารย์ก็มีการเยาะเย้ยพระองค์เหมือนกันว่า "เขาช่วยคนอื่นให้รอดได้ แต่ช่วยตัวเองไม่ได้
4. หลีกหนีจากคนอธรรม คนชอบเยาะเย้ย รักษาใจให้อยู่ในพระวจนะพระเจ้า
สดุดี 1:1–2 บุคคลผู้เป็นสุขคือ ผู้ไม่เดินตามคำแนะนำของคนอธรรม ไม่ยืนอยู่ในทางของคนบาป ไม่นั่งอยู่ในที่นั่งของคนที่ชอบเยาะเย้ยแต่ความปีติยินดีของผู้นั้นอยู่ในธรรมบัญญัติของพระยาห์เวห์ เขาใคร่ครวญธรรมบัญญัติของพระองค์ทั้งกลางวันและกลางคืน
5. ฝากการเยาะเย้ยทั้งสิ้นไว้กับพระเจ้า
เนหะมีย์ 4:4 ข้าแต่พระเจ้าของข้าพระองค์ทั้งหลาย ขอทรงฟัง เพราะข้าพระองค์ทั้งหลายถูกดูหมิ่น ขอทรงหันการเยาะเย้ยของพวกเขาให้ตกบนศีรษะของเขาเอง และขอทรงมอบเขาไว้ให้ถูกปล้นบนแผ่นดินที่เขาจะไปเป็นเชลยนั้น
สังคมที่มีการกลั่นแกล้งสูงๆ นั้นสะท้อนความป่วยของสังคมอย่างหนึ่ง คือความเหลื่อมล้ำทางอำนาจซึ่งมาจากช่องว่างระหว่างคนรวยคนจน ขาดความตระหนักในคุณค่าความเท่าเทียมกันในสังคม ประเมินคุณค่าความเป็นคนที่ รูปร่างภายนอก เชื้อชาติ อำนาจ เส้นสาย หรือความร่ำรวย ซึ่งเราต้องหยุดเดี๋ยวนี้เพราะสิ่งเหล่านั้นไม่ได้วัดคุณค่าของความเป็นคนแต่อย่างใด
อ้างอิง
รายงานล่าสุดของกรมสุขภาพจิตพบว่าเด็กนักเรียนในประเทศไทยถูกกลั่นแกล้งติดเป็นอันดับ 2 ของโลก โดย 40% ของเด็กนักเรียนตกเป็นเหยื่อ เรื่องนี้สังคมจึงมองข้ามไม่ได้แล้ว
![]() |
ภาพการกลั่นแกล้งในโรงเรียน (เพื่อการถ่ายภาพ ไม่ใช่เหตุการณ์จริง) |
การกลั่นแกล้งนั้นมีหลากหลายรูปแบบ เช่น
ทางจิตใจ - เป็นการกลั่นแกล้งโดยใช้คำพูด การด่าทอ เสียดสี เหยียด ล้อเลียนปมด้อย การขโมยของแล้วนำไปซ่อน
ทางสังคม - แบ่งพวกในห้องเรียน รวมกันไม่คบหรือล้อเลียนเหยื่อร่วมกัน
ทางกายภาพ- การกลั่นแกล้ง ทุบตี ทำร้ายร่างกายทางใดทางหนึ่ง
ทางไซเบอร์ - ล้อเลียนส่งทางสื่อโซเชี่ยล Line, Facebook, Instagram, หรือมีแม้กระทั่งคลิปใน YouTube
ประเด็นที่จะมักถูกกลั่นแกล้งได้แก่ รูปร่างภายนอก (30%), เชื้อชาติ (10%), เพศ (8%), ความพิการ (7%), ชนเผ่าหรือชนกลุ่มน้อย (7%), ศาสนา (5%), และ LGBT (4%) ลำดับการกลั่นแกล้งจะเริ่มจากจิตใจ, ทางสังคม, ไซเบอร์, และสุดท้ายทำร้ายร่างกาย และงานวิจัยพบว่าเด็กที่ทำคะแนนวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ไม่ดีมักจะตกเป็นเหยื่อในการถูกกลั่นแกล้งมากที่สุด
ผลกระทบที่เกิดจากการกลั่นแกล้ง
การกลั่นแกล้งทำเพื่อความสนุกสนาน หลาย ๆ คนอาจจะเคยได้ยินคำว่า "แค่แซวเล่นเอง" "คิดมาก" และ "แค่นี้เล่นด้วยไม่ได้เหรอ" แต่สำหรับคนที่ถูกแกล้งนั้นเขาไม่ได้รู้สึกสนุกด้วย มีตัวอย่างหลากหลายให้พบตามสื่อต่าง ๆ เช่น การล้อปมด้อยจนเหยื่อตัดสินใจปลิดชีวิตตนเอง หรือบางคนกลายเป็นโรคซึมเศร้า หรือโรคทางจิตต่าง ๆ
เราจะรับมืออย่างไร
1. ไม่มองข้าม - อย่ามองเรื่องนี้เป็นเรื่องปกติ การบอกให้ลูกเข้มแข็งโดยอีกฝ่ายไม่เปลี่ยนแปลงและยังกลั่นแกล้งไปเรื่อยๆ เป็นสิ่งที่ยากเกินไปสำหรับจิตใจเด็กที่จะรับมือ
2. ปรับทัศนคติภาพรวม - เป็นการร่วมมือระหว่างครูและผู้ปกครองที่จะช่วยกันปรับทัศนคติให้หยุดการกระทำใดใดที่เป็นการกลั่นแกล้ง
3. แนะนำวิธีรับมือในภาคปฏิบัติ- สอนวิธีรับมือทางจิตใจ การร่างกาย และทางไซเบอร์ การสื่อสารตรงๆ ว่าการกระทำแบบนี้ไม่ถูกต้อง การขอความช่วยเหลือจากครูเป็นต้น
4. เพิ่มความมั่นใจในตนเอง - พัฒนาการเรียนรู้ในทักษะต่างๆ นอกห้องเรียน มองให้ไกลถึงอนาคต การศึกษาระดับสูงกว่า และหน้าที่การงานในอนาคต
![]() |
หยุดเป็นเหยื่อการถูกกลั่นแกล้ง ยืนขึ้นสู้และพูดความจริง |
1. คนที่ชอบเยาะเย้ยคือคนหยิ่ง ไร้ปัญญา ประพฤติตัวด้วยความโอหัง
สุภาษิต 1:22 คนรู้น้อยเอ๋ย พวกเจ้าจะรักความรู้น้อยไปนานเท่าไร? คนที่ชอบเยาะเย้ยจะพอใจในการเยาะเย้ยไปนานเท่าไร? และคนโง่จะเกลียดความรู้นานเท่าไร?
สุภาษิต 21:24 คนชอบเยาะเย้ย" เป็นชื่อของคนเย่อหยิ่งจองหอง ผู้ประพฤติตัวด้วยความโอหัง
2. การว่ากล่าวคนใจปิดมักไม่ได้รับการตอบสนอง
สุภาษิต 9:7 ผู้ที่ว่ากล่าวคนมักเยาะเย้ย จะได้รับการดูหมิ่น และผู้ที่ตักเตือนคนชั่วร้ายจะถูกกล่าวหยาบช้า
สุภาษิต 15:12 คนที่ชอบเยาะเย้ยคนอื่นไม่ชอบถูกตักเตือน เขาจะไม่ไปหาคนมีปัญญา
3. พระเยซูทำในสิ่งที่ควรทำ ไม่ท้อถอยแม้ถูกเยาะเย้ย
โรม 15:3 เพราะว่าพระคริสต์ไม่ทรงทำสิ่งที่พอพระทัยพระองค์เอง ตามที่มีคำเขียนไว้ในพระคัมภีร์ว่า "คำพูดเยาะเย้ยของบรรดาผู้ที่เยาะเย้ยท่าน ตกอยู่แก่ข้าพระองค์"
มาระโก 15:31 ท่ามกลางพวกหัวหน้าปุโรหิตกับพวกธรรมาจารย์ก็มีการเยาะเย้ยพระองค์เหมือนกันว่า "เขาช่วยคนอื่นให้รอดได้ แต่ช่วยตัวเองไม่ได้
4. หลีกหนีจากคนอธรรม คนชอบเยาะเย้ย รักษาใจให้อยู่ในพระวจนะพระเจ้า
สดุดี 1:1–2 บุคคลผู้เป็นสุขคือ ผู้ไม่เดินตามคำแนะนำของคนอธรรม ไม่ยืนอยู่ในทางของคนบาป ไม่นั่งอยู่ในที่นั่งของคนที่ชอบเยาะเย้ยแต่ความปีติยินดีของผู้นั้นอยู่ในธรรมบัญญัติของพระยาห์เวห์ เขาใคร่ครวญธรรมบัญญัติของพระองค์ทั้งกลางวันและกลางคืน
5. ฝากการเยาะเย้ยทั้งสิ้นไว้กับพระเจ้า
เนหะมีย์ 4:4 ข้าแต่พระเจ้าของข้าพระองค์ทั้งหลาย ขอทรงฟัง เพราะข้าพระองค์ทั้งหลายถูกดูหมิ่น ขอทรงหันการเยาะเย้ยของพวกเขาให้ตกบนศีรษะของเขาเอง และขอทรงมอบเขาไว้ให้ถูกปล้นบนแผ่นดินที่เขาจะไปเป็นเชลยนั้น
สังคมที่มีการกลั่นแกล้งสูงๆ นั้นสะท้อนความป่วยของสังคมอย่างหนึ่ง คือความเหลื่อมล้ำทางอำนาจซึ่งมาจากช่องว่างระหว่างคนรวยคนจน ขาดความตระหนักในคุณค่าความเท่าเทียมกันในสังคม ประเมินคุณค่าความเป็นคนที่ รูปร่างภายนอก เชื้อชาติ อำนาจ เส้นสาย หรือความร่ำรวย ซึ่งเราต้องหยุดเดี๋ยวนี้เพราะสิ่งเหล่านั้นไม่ได้วัดคุณค่าของความเป็นคนแต่อย่างใด
อ้างอิง
- กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข, 2561.
- มูลนิธิยุวพัฒน์, 2561.
- DoSomething.org. "11 Facts about Bullying" Accessed Feb. 12, 2020. https://www.dosomething.org/us/facts/11-facts-about-bullying#fn4
- Naaas.org. School Bullying Statistics. Accessed Feb. 12, 2020. http://www.bullyingstatistics.org/content/school-bullying-statistics.html
- Port Arthur Public School. "Anti Bullying" Accessed Feb. 12, 2020. https://www.paisd.org/apps/pages/index.jsp?uREC_ID=1192153&type=d&pREC_ID=1437174
- StopBullying.gove. "Facts About Bullying: Statistics" Accessed Aug. 21, 2019. https://www.stopbullying.gov/media/facts/index.html
ความคิดเห็น