ตำนานพระเจ้าอู่ทอง วีรบุรุษแห่งอโยธยาศรีรามเทพนคร

โดย กนก ลีฬหเกรียงไกร
พระเจ้าอู่ทองผู้ก่อตั้งอยุธยาอาจเป็นเพียงตำนานวีรบุรุษหลายๆ คนในสมัยต้นกำเนิดอยุธยาก็ได้ รัฐสยามในสมัยนั้นคือสุพรรณภูมิ (ลาว-มอญ) คุมพื้นที่ฝั่งแม่น้ำท่าจีน เป็นเชื้อสายของขุนบรม (ใช้ภาษาไท-กะได) และรัฐละโว้ เป็นรัฐชาวขอม คุมพื้นที่ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา เป็นเชื่อสายอินทราทิตย์ (ใช้ภาษาขอม) มีการประสานประโยชน์เพื่อคุมอิทธิพลการค้าอยู่บ้าง มีการรวมและแยกกันเป็นพักๆ ไม่เป็นปึกแผ่นมั่นคง ตำนานของพระเจ้าอู่ทองมักอยู่ในฝั่งสุพรรณภูมิ ส่วนฝั่งละโว้ มักมีชื่อสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 ซึ่งดูเหมือนจะไม่อิงกัน

วัดพุทไธศวรรย์ บริเวณที่ตั้งรกรากชุมชนกลุ่มแรกเริ่มของอยุธยาเมื่อ พ.ศ. 1893 (ค.ศ. 1350)

จนกระทั่งมีตำนานหนึ่งกล่าวว่า เจ้านครอินทร์ หลานขุนหลวงพะงั่วแห่งสุโขทัย ราชวงศ์สายสุพรรณภูมิ (รัฐแห่งแรกของไทย) เดินทางไปจีน 1 ปีเพื่อเชื่อมสัมพันธไมตรีกับมหาอำนาจทางเศรษฐกิจในสมัยนั้น และได้รับความโปรดปรานจากพระเจ้ากรุงจีน (ราชวงศ์ซ่ง) จนรับเป็นลูกบุญธรรม เมื่อเสด็จกลับแล้ว พระเจ้ากรุงจีนแนะให้ตีเมืองละโว้รวบรวมอาณาจักรทั้งสองให้เป็นปึกแผ่นและตั้งเมืองหลวงใหม่ร่วมกันที่อยุธยา พระเจ้ากรุงจีนยังมอบโอกาสทางการค้าให้เจ้านครอินทร์อย่างเต็มที่ เจ้านครอินทร์จึงน่าจะเป็นพระเจ้าอู่ทองกษัตริย์ต้นราชวงศ์อยุธยาในตำนานนั่นเอง

ตำนานหนึ่งยังกล่าวอีกว่าพระเจ้าอู่ทองมาจากทะเล เป็นคนกลางที่รับอำนาจของพระเจ้ากรุงจีนผู้ที่ทำหน้าที่เป็นคนกลางประสานรัฐสุพรรณภูมิ-อู่ทอง ซึ่งเป็นลาว-มอญ กับรัฐอโยธยา-ละโว้ ของขอม และสถาปนาเป็นกรุงศรีอยุธยา

เครดิต: รายการอยุธยาที่ไม่รู้จัก, ไทยพีบีเอส, อ.นิธิ, อ.ชาญวิทย์, อ.สุจิตต์, อ.คริส เบเกอร์, อ.ผาสุก, และอาจารย์ประวัติศาสตร์และโบราณคดีท่านอื่นอีกมากมาย