“สิ้นแสงฉาน” เรื่องราวประสบการณ์อันแสนประทับใจและสุดแสนจะเศร้าใจของอิงเง่ ซาร์เจนท์ หรือ พระชายาแห่งเจ้าจาแสง เจ้าผู้ครองรัฐฉาน สตรีชาวออสเตรียที่กลายเป็นมหาเทวีสุจันทรีเพียงชั่วข้ามคืน
หนังสือเริ่มบรรยายถึงบรรยากาศที่อบอวลไปด้วยความรัก ภาพประทับใจของภูมิประเทศที่สงบสวยงาม วัฒนธรรมไทยใหญ่ ความรักภักดีของผู้คนที่มีต่อเจ้าจาแสงและมหาเทวีสุจันทรี สลับกับบรรยากาศมรสุมรุนแรงการเมืองในพม่าเมื่อนายพลอองซานถูกลอบสังหาร นายพลเนวินขึ้นมายึดอำนาจ ฉีกสัญญาปางโหลง ล้มมติสหภาพพม่า ใช้อำนาจเผด็จการรวมศูนย์อำนาจทั้งบริหาร นิติบัญญัติ และตุลาการ การฆ่าฝ่ายตรงข้าม จับนักโทษทางการเมือง ขังลืม ปฏิเสธการมีตัวตนของผู้มีอำนาจจากทุกรัฐของพม่าเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้จนพม่ากลายเป็นประเทศที่มีการละเมิดสิทธิมนุษยชนมากที่สุดในโลกยาวนานกว่า 30 ปี
เจ้าจาแสงถูกอุ้มหาย ซึ่งเป็นที่แน่นอนว่าทางการพม่าปฏิเสธความรับผิดชอบ (จนปัจจุบันก็ยังคงปฏิเสธอยู่) สุจันทรีออกตามหาเจ้าจาแสงด้วยทุกวิถีทางด้วยอันตรายอย่างยิ่งต่อตัวเองและลูกสาวเล็กๆ อีก 2 คน
รัฐบาลทหารพม่าปกครองอย่างโหดเหี้ยมไร้มนุษยธรรม เหิมเกริมต่ออำนาจที่ล้นฟ้า ปล้นฆ่าประชาชนเหมือนไม่ใช่มนุษย์ เศรษฐกิจประเทศที่เหมือนจะกำลังเจริญกลับถอยหลังจนถึงที่สุด
แต่ด้วยความช่วยเหลือของผู้คนมากมายทำให้สุจันทรีได้รับการติดต่อจากเจ้าจาแสงในช่วงแรกหลังจากถูกจับไม่กี่เดือน แต่สุดท้ายเพื่อรักษาชีวิตของตนและลูกๆ จึงจำเป็นต้องออกจากเมืองสีป่อไปยังย่างกุ้ง และกลับไปยังออสเตรียด้วยความช่วยเหลือของสถานทูตและญาติมิตร
เรื่องราวในหนังสือจบอย่างทิ้งปริศนาไว้มากมายว่าเจ้าจาแสงอยู่ที่ไหน ยังมีชีวิตอยู่หรือไม่ สุจันทรีในปัจจุบันยังมีชีวิตอยู่ และยังทวงถามถึงเจ้าจาแสงต่อรัฐบาลพม่าทุกปี แต่รัฐบาลพม่าก็ยังคงปฏิเสธจนถึงทุกวันนี้
ส่งท้าย "สิ้นแสงฉาน" ให้ข้อคิดอะไรแก่ผู้อ่านบ้าง
1. ประวัติศาสตร์ราชวงศ์สุดท้ายแห่งรัฐฉานที่น่าประทับใจขณะเดียวกันก็แสนรันทด
2. เสรีภาพนั้นมีค่าอย่างยิ่ง รักษามันให้ดี
3. คุณค่าของชีวิตของผู้คนจะมากหรือน้อย สำหรับเผด็จการเป็นเพียงเครื่องมือที่ให้ผลประโยชน์มากหรือน้อยเท่านั้น
4. อำนาจเบ็ดเสร็จที่ไร้การตรวจสอบนั้นอันตรายมากๆ
5. เผด็จการแม้จะมีอำนาจล้นฟ้า สุดท้ายก็ล้วนต้องตายอนาจกันทั้งนั้น และอาจจะไม่เคยรู้ตัวเลยก็ได้ว่าได้สร้างความเสียหายและบาดแผลลึกให้แก่ผู้คนมากมายทั้งประเทศ
"สิ้นแสงฉาน" การเมืองพม่ายุคการเปลี่ยนผ่านกับการเมืองไทยในปัจจุบัน
1. บรรยากาศเผด็จการรรวบอำนาจ บังคับข่มขู่อำนาจเดิม พาประเทศถอยหลังลงคลอง ปัจจุบันประเทศไทยก็ยังไม่พ้นเรื่องโบราณแบบนี้
2. การเป็นคนดีอาจไม่พอ ต้องมีการคานอำนาจด้วย เจ้าจาแสง เจ้าฟ้าแห่งรัฐฉาน เป็นเจนเบบี้บูมเมอร์ มีอุดมการณ์ ทำงานหนัก โลกสวย แต่ไม่รอดพ้นพวกอำนาจนิยม
3. การปฏิเสธการตรวจสอบการใช้อำนาจถูกมองเป็นการท้าทาย และจบลงด้วยการใช้อำนาจบีบให้เงียบ อันนี้ก็เหมือนกันอีก
4. เผด็จการเมื่อมีอำนาจแล้วก็จะแสวงหาความมั่งคั่งโดยความไม่ชอบธรรมเป็นอันดับถัดไป
พิมพ์ครั้งที่ 15 แล้ว บางทีทำให้คิดไปว่า เราไปอยู่ที่ไหนมาตั้งเนิ่นนานนะ 😔
อ้างอิง
![]() |
ภาพยนตร์สิ้นแสงฉาน สร้างโดยออสเตรีย ถูกแบนในพม่าและในไทย |
![]() |
เจ้าจาแสงพบรักกับอิงเง่ที่เมืองเดนเวอร์ สหรัฐอเมริกา ขณะที่อิงเง่เป็นนักศึกษาแลกเปลี่ยนจากออสเตรีย ทั้งคู่รักกันโดยที่อิงเง่รู้แค่จาแสงเป็นวิศวกรเหมืองแร่ที่มาเรียนต่อเท่านั้น |
เจ้าจาแสงถูกอุ้มหาย ซึ่งเป็นที่แน่นอนว่าทางการพม่าปฏิเสธความรับผิดชอบ (จนปัจจุบันก็ยังคงปฏิเสธอยู่) สุจันทรีออกตามหาเจ้าจาแสงด้วยทุกวิถีทางด้วยอันตรายอย่างยิ่งต่อตัวเองและลูกสาวเล็กๆ อีก 2 คน
![]() |
เจ้าจาแสง สุจันทรี และลูกสาว 2 คน เกนรี และมายรี |
![]() |
หนังสือสิ้นแสงฉาน ชีวิตของเจ้าฟ้าแห่งรัฐฉานภายใต้เผด็จการที่พรากความหวังและเสรีภาพไปจากทุกฐานันดร |
![]() |
อิงเง่ ซาร์เจนท์ในปัจจุบัน |
ส่งท้าย "สิ้นแสงฉาน" ให้ข้อคิดอะไรแก่ผู้อ่านบ้าง
1. ประวัติศาสตร์ราชวงศ์สุดท้ายแห่งรัฐฉานที่น่าประทับใจขณะเดียวกันก็แสนรันทด
2. เสรีภาพนั้นมีค่าอย่างยิ่ง รักษามันให้ดี
3. คุณค่าของชีวิตของผู้คนจะมากหรือน้อย สำหรับเผด็จการเป็นเพียงเครื่องมือที่ให้ผลประโยชน์มากหรือน้อยเท่านั้น
4. อำนาจเบ็ดเสร็จที่ไร้การตรวจสอบนั้นอันตรายมากๆ
5. เผด็จการแม้จะมีอำนาจล้นฟ้า สุดท้ายก็ล้วนต้องตายอนาจกันทั้งนั้น และอาจจะไม่เคยรู้ตัวเลยก็ได้ว่าได้สร้างความเสียหายและบาดแผลลึกให้แก่ผู้คนมากมายทั้งประเทศ
"สิ้นแสงฉาน" การเมืองพม่ายุคการเปลี่ยนผ่านกับการเมืองไทยในปัจจุบัน
1. บรรยากาศเผด็จการรรวบอำนาจ บังคับข่มขู่อำนาจเดิม พาประเทศถอยหลังลงคลอง ปัจจุบันประเทศไทยก็ยังไม่พ้นเรื่องโบราณแบบนี้
2. การเป็นคนดีอาจไม่พอ ต้องมีการคานอำนาจด้วย เจ้าจาแสง เจ้าฟ้าแห่งรัฐฉาน เป็นเจนเบบี้บูมเมอร์ มีอุดมการณ์ ทำงานหนัก โลกสวย แต่ไม่รอดพ้นพวกอำนาจนิยม
3. การปฏิเสธการตรวจสอบการใช้อำนาจถูกมองเป็นการท้าทาย และจบลงด้วยการใช้อำนาจบีบให้เงียบ อันนี้ก็เหมือนกันอีก
4. เผด็จการเมื่อมีอำนาจแล้วก็จะแสวงหาความมั่งคั่งโดยความไม่ชอบธรรมเป็นอันดับถัดไป
พิมพ์ครั้งที่ 15 แล้ว บางทีทำให้คิดไปว่า เราไปอยู่ที่ไหนมาตั้งเนิ่นนานนะ 😔
อ้างอิง
- หนังสือ "สิ้นแสงฉาน" Twilight over Burma, MyLife as a Shan Princess. Inge Sargent.
- ภาพอดีตทั้งหมดจาก http://www.himmlischeprinzessin.de
ความคิดเห็น