โดย กนก ลีฬหเกรียงไกร
จักรพรรดิสุยหยางแม้จะเคยประหารผู้คนมามากมาย แต่ครั้งนี้จักรพรรดิเสียพระทัยมาก รับสั่งให้ดูแลศพ และให้สมญานามมู่หลานว่า "Xiaolie" หรือหมายถึง "ลูกสาวที่สมควรรับการคารวะ และวีรสตรีผู้กล้าแห่งยุค"
ขุนทัพร้อยรบตาย ผ่านศึกสิบปีกลับ
กลับมาเฝ้าเทียนจื่อ เทียนจื่อนั่งโถงอำไพ
บันทึกความชอบสิบสองครา บำเหน็จกว่าร้อยพัน
ข่านถามประสงค์ใด มู่หลานไม่เอาซ่างซูหลาง (๖)
เราคงได้ยินเรื่องมู่หลานมาบ้าง เธอเป็นหญิงที่ออกไปรบแทนพ่อที่ป่วย โดยปลอมเป็นชายรบเคียงบ่าเคียงไหล่กับชายถึง 12 ปี มีความดีความชอบมากมาย จนได้เป็นถึงแม่ทัพ เมื่อเสร็จศึก ฮ่องเต้ประทานยศให้เป็นถึงเสนาบดี แต่มู่หลานปฏิเสธ ขอเพียงกลับไปพบพ่อที่หมู่บ้านของตน
 |
| ลำนำเพลงมู่หลาน (The Ballad of Mulan) |
เรื่องราวนี้ได้มาจากลำนำเพลงมู่หลาน (The Ballad of Mulan) ซึ่งเป็นเพลงร้องของชาวบ้านปากต่อปากกันมานานเป็นร้อยๆ ปี แต่ได้ถูกบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษรในช่วงศตวรรษที่ 6 ต้นฉบับได้สูญหายหมดสิ้นแล้ว
มู่หลาน น่าจะเป็นเหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นประมาณปี ค.ศ.450 ในสมัยราชวงศ์เว่ย (Northern Wei Dynasty: 386–534) ชื่อของมู่หลาน ไม่ใช่ ฮัวมู่หลาน (Hua Mulan) แต่เป็น ซูมู่หลาน (Zhu Mulan) เหตุการณ์คาดว่าจะเป็นไปตามที่มีการบันทึก แต่ประวัติศาสตร์ยังไม่จบแค่นั้น มีบันทึกประมาณ 4 เรื่องที่เกี่ยวกับมู่หลานที่แตกต่างกัน
แต่บันทึกที่น่าเชื่อถือที่สุดกล่าวว่า... หลังจากซูมู่หลานกลับหมู่บ้านไปแล้ว จักรพรรดิสุยหยาง (Sui Yang Emperor) ได้เรียกตัวมู่หลานเพื่อไปเป็นนางสนม แต่มู่หลานปฏิเสธ นางกล่าวว่า "เป็นการไม่สมควรที่ข้ารับใช้จะขึ้นเป็นหนึ่งในราชนุกูล" แต่จักรพรรดิก็ยังบังคับข่มขู่ มู่หลานจึงฆ่าตัวตายต่อพระพักตร์จักรพรรดิสุยหยางเพื่อรักษาความชอบธรรมนี้ไว้
 |
| ภาพวาดจักรพรรดิสุยหยาง |
บทเพลงของมู่หลาน (The Ballad of Mulan)
จีจีซ้ำจีจี (๑) มู่หลานผินประตูทอผ้า
ไป่ยินเสียงกระสวย ยินเพียงนางถอนใจ
ถามเจ้าคิดอันใด ถามเจ้าคะนึงอันใด
เจ้าไซร้ไร้สิ่งคิด เจ้าไซร้ไร้สิ่งคะนึง
คืนวานเห็นประกาศทัพ ข่านใหญ่ยกรี้พล
หนังสือทัพสิบสองบท บทบทมีนามพ่อ
ท่านพ่อไร้บุตรใหญ่ มู่หลานไร้พี่ชาย
ใคร่จักซื้ออานม้า จากนี้แทนพ่อรบ
ตลาดออกซื้ออาชา ตลาดตกซื้ออานเจียน(๒)
ตลาดใต้ซื้อบังเหียน ตลาดเหนือซื้อแส้ยาว
รุ่งลาพ่อแม่จาก เย็นพักริมหวงเหอ
ไป่ยินเสียงพ่อแม่เพรียกเจ้า เพียงยินน้ำหวงเหอดังซ่าซ่า
รุ่งลาหวงเหอจาก เย็นพักข้างเขาดำ
ไป่ยินเสียงพ่อแม่เพรียกเจ้า เพียงยินชาวหูเขาเอี้ยน (๓) ควบดังจิวจิว
หมื่นลี้ไปสมรภูมิ ด่านเขาผ่านดังบิน
ลมเหนือกรายเกราะทอง (๔) แสงเยือกส่องเสื้อเหล็ก (๕)
ไป่ยินเสียงกระสวย ยินเพียงนางถอนใจ
ถามเจ้าคิดอันใด ถามเจ้าคะนึงอันใด
เจ้าไซร้ไร้สิ่งคิด เจ้าไซร้ไร้สิ่งคะนึง
คืนวานเห็นประกาศทัพ ข่านใหญ่ยกรี้พล
หนังสือทัพสิบสองบท บทบทมีนามพ่อ
ท่านพ่อไร้บุตรใหญ่ มู่หลานไร้พี่ชาย
ใคร่จักซื้ออานม้า จากนี้แทนพ่อรบ
ตลาดออกซื้ออาชา ตลาดตกซื้ออานเจียน(๒)
ตลาดใต้ซื้อบังเหียน ตลาดเหนือซื้อแส้ยาว
รุ่งลาพ่อแม่จาก เย็นพักริมหวงเหอ
ไป่ยินเสียงพ่อแม่เพรียกเจ้า เพียงยินน้ำหวงเหอดังซ่าซ่า
รุ่งลาหวงเหอจาก เย็นพักข้างเขาดำ
ไป่ยินเสียงพ่อแม่เพรียกเจ้า เพียงยินชาวหูเขาเอี้ยน (๓) ควบดังจิวจิว
หมื่นลี้ไปสมรภูมิ ด่านเขาผ่านดังบิน
ลมเหนือกรายเกราะทอง (๔) แสงเยือกส่องเสื้อเหล็ก (๕)
ขุนทัพร้อยรบตาย ผ่านศึกสิบปีกลับ
กลับมาเฝ้าเทียนจื่อ เทียนจื่อนั่งโถงอำไพ
บันทึกความชอบสิบสองครา บำเหน็จกว่าร้อยพัน
ข่านถามประสงค์ใด มู่หลานไม่เอาซ่างซูหลาง (๖)
อยากควบม้าพันลี้ ส่งข้ากลับเมืองนอน
พ่อแม่ยินลูกมา ออกชานประคองกัน
พี่สาวยินน้องมา ผินประตูจัดเสื้อแดง
น้องเล็กยินพี่มา ลับมีดเควี้ยวคว้าวหาหมูแพะ
เปิดประตูห้องนอนออก พาข้านั่งเตียงตก
เปลื้องชุดข้ายามรบ สวมชุดข้าครั้งเก่า
ผินหน้าต่างจัดสางผม ส่องกระจกแปะฮัวหวง( ๗)
ออกบ้านพบเพื่อนหนุ่ม เพื่อนหนุ่มล้วนตะลึง
รบด้วยสิบสองปี ไป่ทราบมู่หลานคือสาวน้อย!
กระต่ายผู้ขาป้องปัด กระต่ายเมียหรี่ตาชม้าย
กระต่ายคู่วิ่งบนพื้น ไฉนอาจแยกแยะข้าเป็นผู้เมีย?
(๑) จีจีคือเสียงทอผ้า
(๒) เจียนหมายถึงผ้ารองอาน
(๓) เขาเอี้ยนอยู่ทางเหนือ เป็นที่อาศัยของเผ่าหู
(๔) เกราะหมายถึงเกราะที่เคาะให้สัญญาณไม่ใช่เสื้อเกราะ
(๕) อันนี้ถึงจะหมายถึงเสื้อเกราะ
(๖) ตำแหน่งเลขาธิการ
(๗) กระดาษเครื่องสำอางโบราณไว้แปะหน้าผากให้ออกสีเหลืองเป็นรูปดอกไม้
พ่อแม่ยินลูกมา ออกชานประคองกัน
พี่สาวยินน้องมา ผินประตูจัดเสื้อแดง
น้องเล็กยินพี่มา ลับมีดเควี้ยวคว้าวหาหมูแพะ
เปิดประตูห้องนอนออก พาข้านั่งเตียงตก
เปลื้องชุดข้ายามรบ สวมชุดข้าครั้งเก่า
ผินหน้าต่างจัดสางผม ส่องกระจกแปะฮัวหวง( ๗)
ออกบ้านพบเพื่อนหนุ่ม เพื่อนหนุ่มล้วนตะลึง
รบด้วยสิบสองปี ไป่ทราบมู่หลานคือสาวน้อย!
กระต่ายผู้ขาป้องปัด กระต่ายเมียหรี่ตาชม้าย
กระต่ายคู่วิ่งบนพื้น ไฉนอาจแยกแยะข้าเป็นผู้เมีย?
(๑) จีจีคือเสียงทอผ้า
(๒) เจียนหมายถึงผ้ารองอาน
(๓) เขาเอี้ยนอยู่ทางเหนือ เป็นที่อาศัยของเผ่าหู
(๔) เกราะหมายถึงเกราะที่เคาะให้สัญญาณไม่ใช่เสื้อเกราะ
(๕) อันนี้ถึงจะหมายถึงเสื้อเกราะ
(๖) ตำแหน่งเลขาธิการ
(๗) กระดาษเครื่องสำอางโบราณไว้แปะหน้าผากให้ออกสีเหลืองเป็นรูปดอกไม้
อธิบายความโดยย่อ คือมู่หลานนั่งทอผ้าถอนใจอยู่หน้าประตูเพราะมีประกาศเกณฑ์ทหาร แต่ที่บ้านไม่มีผู้ชายฉกรรจ์ มีแต่พ่อคนเดียว (ตอนหลังทราบว่ามีน้องชาย แต่ตอนนั้นคงยังเล็ก) จึงออกรบแทนพ่อ หาซื้อม้าซื้ออานจากที่ต่างๆ หลายที่แล้วเดินทางไกล เมื่อหยุดพักตามที่ต่างๆ ก็คำนึงถึงพ่อแม่ตลอด ไปเผชิญอากาศทางเหนืออันหนาวเย็นและผ่านสมรภูมิรบหลายครั้งมีความชอบมาก เทียนจื่อจะตั้งให้เป็นขุนนางแต่มู่หลานไม่เอา ขอกลับบ้านเก่า พ่อแม่พอได้ยินว่าลูกมา สองตายายก็ประคองกันงกๆ ออกมารับ พี่สาวได้ยินว่าน้องจะมาก็รีบจัดแจงเสื้อผ้าให้สวย น้องชายรีบลับมีดจะฆ่าหมูแพะให้พี่สาวกิน พอมาถึงก็เปิดประตูห้องนอนให้นาง พานางนั่งเตียงแล้วเปลื้องชุดเกราะสวมชุดสตรีให้ จัดแจงแต่งผมแต่งหน้า แล้วมู่หลานจึงออกจากบ้านไปหาเพื่อนชายที่เคยรบเคียงบ่าเคียงไหล่กันในสนามรบ ต่างคนต่างตกตะลึงคาดไม่ถึงว่าที่เคยรบด้วยกันมาหลายปีนั้นจริงๆ เป็นสาวสวย
唧唧复唧唧，木兰当户织，
不闻机杼声，惟闻女叹息。
问女何所思，问女何所忆，
女亦无所思，女亦无所忆。
昨夜见军帖，可汗大点兵。
军书十二卷，卷卷有爷名，
阿爷无大儿，木兰无长兄，
愿为市鞍马，从此替爷征。
东市买骏马，西市买鞍鞯，
南市买辔头，北市买长鞭。
旦辞爷娘去，暮宿黄河边。
不闻爷娘唤女声，但闻黄河流水鸣溅溅。
旦辞黄河去，暮宿黑山头。
不闻爷娘唤女声，但闻燕山胡骑鸣啾啾。
万里赴戎机，关山度若飞。
朔气传金柝，寒光照铁衣。
将军百战死，壮士十年归。
归来见天子，天子坐明堂。
策勋十二转，赏赐百千强。
可汗问所欲，木兰不用尚书郎。
愿驰千里足，送儿还故乡。
爷娘闻女来，出郭相扶将。
阿姊闻妹来，当户理红妆。
小弟闻姊来，磨刀霍霍向猪羊。
开我东阁门，坐我西阁床。
脱我战时袍，着我旧时裳。
当窗理云鬓，对镜帖花黄。
出门看火伴，火伴皆惊忙。
同行十二年，不知木兰是女郎！
雄兔脚扑朔，雌兔眼迷离。
双兔傍地走，安能辨我是雄雌？
เครดิต
http://twssg.blogspot.com/2010/01/ballad-of-mulan.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Hua_Mulan#Bibliography
唧唧复唧唧，木兰当户织，
不闻机杼声，惟闻女叹息。
问女何所思，问女何所忆，
女亦无所思，女亦无所忆。
昨夜见军帖，可汗大点兵。
军书十二卷，卷卷有爷名，
阿爷无大儿，木兰无长兄，
愿为市鞍马，从此替爷征。
东市买骏马，西市买鞍鞯，
南市买辔头，北市买长鞭。
旦辞爷娘去，暮宿黄河边。
不闻爷娘唤女声，但闻黄河流水鸣溅溅。
旦辞黄河去，暮宿黑山头。
不闻爷娘唤女声，但闻燕山胡骑鸣啾啾。
万里赴戎机，关山度若飞。
朔气传金柝，寒光照铁衣。
将军百战死，壮士十年归。
归来见天子，天子坐明堂。
策勋十二转，赏赐百千强。
可汗问所欲，木兰不用尚书郎。
愿驰千里足，送儿还故乡。
爷娘闻女来，出郭相扶将。
阿姊闻妹来，当户理红妆。
小弟闻姊来，磨刀霍霍向猪羊。
开我东阁门，坐我西阁床。
脱我战时袍，着我旧时裳。
当窗理云鬓，对镜帖花黄。
出门看火伴，火伴皆惊忙。
同行十二年，不知木兰是女郎！
雄兔脚扑朔，雌兔眼迷离。
双兔傍地走，安能辨我是雄雌？
เครดิต
http://twssg.blogspot.com/2010/01/ballad-of-mulan.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Hua_Mulan#Bibliography
ความคิดเห็น